Czesław Główczyński

---

Życiorys

„Czesław Główczyński urodził się 22 lipca 1913 roku w Będzinie. Swoją edukację rozpoczął w szkole powszechnej, którą ukończył w 1927 roku. Następnie kontynuował naukę w gimnazjum w Kielcach, gdzie w 1934 roku zdał maturę. W lecie 1935 roku ukończył kurs szybowcowy, a wkrótce potem, wstąpił do Szkoły Podchorążych Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. W 1936 roku przeniósł się do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, gdzie w październiku 1938 roku uzyskał stopień oficerski podporucznika pilota. Po ukończeniu edukacji wojskowej, został przydzielony do 6 pułku lotniczego we Lwowie, gdzie latał na samolotach PZL P.7.

Tuż przed wybuchem kampanii wrześniowej, jego 162 eskadra myśliwska była przypisana do Armii „Łódź”. Główczyński od początku wojny angażował się w walki, a już 1 września zdołał uszkodzić wrogiego Henschela Hs 126. Dzień później osiągnął swoje pierwsze zestrzelenie, zakłócając wyprawę bombową niemieckich Heinkli He 111 i zestrzeliwując jeden z nich. Walka w kampanii wrześniowej trwała na samolocie PZL P.11c. Tego samego dnia Główczyński wspólnie z innym pilotałem zestrzelił niemieckie Bf 110 nad Pabianicami. Kolejne zestrzelenia miały miejsce 3 września, gdy zniszczył Junkersa Ju 86, i 6 września, kiedy ponownie zestrzelił He 111. 17 września, prowadząc swój samolot, przekroczył granicę polsko-rumuńską.

Został internowany w Dragasani i Turnu Sevarin, gdzie zdołał uciec z obozu. 1 listopada przekroczył granicę jugosłowiańsko-rumuńską, a następnie dotarł do Grecji. 28 listopada wypłynął z Aten na pokładzie statku SS Pułaski do Marsylii. Krótko po przyjeździe przeszedł szkolenie i trafił do polskiego dywizjonu I/145. W trakcie walk w czerwcu 1940 roku, w pobliżu Paryża, zestrzelił kolejno jednego Bf 109 na pewno i drugiego prawdopodobnie. Używał samolotu Caudron CR.714, a jeszcze tego samego dnia udało mu się zestrzelić prawdopodobnie Dorniera Do 17. 19 czerwca ewakuował się do Wielkiej Brytanii, gdzie został skierowany do 302 dywizjonu.

Dnia 17 sierpnia, podczas lotu ćwiczeniowego, jego samolot Hawker Hurricane zapalił się z nieznanych przyczyn. Pilot, jednak zdążył wylądować i opuścić maszynę, zanim ta wybuchła. W wyniku tego incydentu odniósł ciężkie obrażenia, w tym trwałe uszkodzenie dłoni oraz poważne poparzenia twarzy, co zmusiło go do spędzenia trzech miesięcy w szpitalu. Powrócił do jednostki w kwietniu 1941 roku, a kolejne jego zestrzelenie przytrafiło się 30 grudnia.

W dniu 25 stycznia 1942 roku Główczyński został skierowany do Sztabu Głównego, gdzie pełnił funkcję adiutanta w lotnictwie generała Władysława Sikorskiego. Nie brał udziału w locie na Gibraltar, który zakończył się katastrofą, w której zginął adiutant marynarki, por. Józef Ponikiewski. Po tragicznej śmierci Sikorskiego, Główczyński został adiutantem generała Kazimierza Sosnkowskiego. W marcu 1944 roku rozpoczął półroczne studia na Wyższej Szkole Lotniczej w Weston-super-Mare, a później trafił do amerykańskiego lotnictwa, gdzie latał na maszynach Republic P-47 Thunderbolt.

Oprócz kariery wojskowej, był również współzałożycielem Stowarzyszenia Lotników Polskich. Czesław Główczyński zmarł 17 grudnia 2000 roku i został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Na liście Bajana znajdował się na 31. pozycji, z 5 i 1/2 zestrzeleniami pewnymi, 2 uszkodzonymi i 1 prawdopodobnym.”

Ordery i odznaczenia

Czesław Główczyński otrzymał liczne odznaczenia i wyróżnienia za swoje zasługi.

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 12057,
• Krzyż Walecznych (przyznany czterokrotnie),
• Medal Lotniczy (przyznany czterokrotnie),
• Polowy Znak Pilota nr 333,
• Krzyż Wojenny.

---

Oceń: Czesław Główczyński

---