Jerzy Kosałka, urodzony 21 sierpnia 1955 roku w Będzinie, jest artystą multimedialnym, którego prace wykraczają poza tradycyjne formy sztuki.
W swojej twórczości wykorzystuje szeroki wachlarz technologii i mediów, co czyni go jednym z najciekawszych przedstawicieli współczesnej sztuki w Polsce.
Jego działalność obejmuje budowę obiektów oraz makiet, a także tworzenie instalacji, które są przykładami jego innowacyjnego podejścia do sztuki. Kosałka działa również w przestrzeni publicznej, wprowadzając swoje dzieła w życie codzienne społeczności.
Dodatkowo, jego zainteresowanie performance'em dodaje nowym wymiarom jego pracom, a przywiązanie do idei sztuki site-specific ukazuje głęboką relację między dziełem a miejscem, w którym zostało stworzone.
Życiorys
Po ukończeniu szkoły średniej, Jerzy Kosałka zdecydował się na wyjazd z rodzinnego Będzina do Wrocławia. W 1981 roku rozpoczął studia na PWSSP, gdzie w pracowni profesora Z. Karpińskiego zdobył dyplom z malarstwa. Po ukończeniu studiów, w latach 1983–1987, kontynuował swoją karierę na uczelni, pracując jako asystent. Jego praca na uczelni została wzbogacona o aktywność w redakcji studentów, gdzie współtworzył „Magazyn Psychoaktywy LUXUS”. Po pewnym czasie, Jerzy przyczynił się do powstania grupy artystycznej „Legendarny LUXUS”, w ramach której brał udział w większości zapewniających mu artystycznej widoczności wystąpień.
Twórczość
Jerzy Kosałka to wybitny artysta, którego twórczość obejmuje różnorodne dziedziny sztuki. Wśród jego osiągnięć znajdujemy m.in. dzieło zatytułowane Bitwa pod Kłobuckiem z 1986 roku, które zostało umieszczone w podręczniku do języka polskiego dla III klasy gimnazjum. Dzieło to sąsiaduje na stronie z utworami Broniewskiego oraz Baczyńskiego.
Twórca wykorzystał również logo firmy Coca-Cola, przekształcając je na swój indywidualny podpis – CosalCa. Większość jego wystaw odbywa się we Wrocławiu, gdzie aktualnie mieszka. W swoich pracach artysta często nawiązuje do lokalnych wydarzeń, regionalnej historii oraz mitologii.
Wystawy poza Wrocławiem są możliwe jedynie po dokładnym zapoznaniu się z lokalnym kontekstem, ponieważ każda z nich jest specjalnie przygotowywana z myślą o danej przestrzeni. W kontekście „ziem odzyskanych” Kosałka analizuje skomplikowane relacje polsko-niemieckie, jak ma to miejsce w instalacji Nie wybaczymy z 2008 roku. Dzieło to stanowi ironiczną odpowiedź na pewne historyczne narracje, które promują konfrontacyjną postawę wobec Niemców. Instalacja w sposób dosadny przywołuje na myśl znaną scenę z serialu Czterej pancerni i pies, w której postać „Rudy” zostaje trafiona przez niemiecki czołg.
W twórczości Kosałki unika się jednak wyraźnych deklaracji ideologicznych, co pozwala na uniknięcie instrumentalizacji ludzkiego życia dla tzw. „wyższych” celów. Jego prace, takie jak Chłopaki, mam go!, były prezentowane m.in. w 2008 roku w warszawskiej Galerii Appendix2 na wystawie Zabawy dużych chłopców. Iza Kowalczyk w swoich refleksjach na temat tej pracy zauważyła, że dotyka ona „funkcjonowania wojny jako medialnego obrazu, który jest konstruowany i zawsze (…) ideologiczny”.
Kosałka wyróżnia się dużą dozą humoru oraz ironii, często podszytej autoironią. Przykładem jest postawiony sobie pomnik z napisem „Kosałce Naród”, który idealnie oddaje jego podejście do sztuki. W swojej twórczości czerpie również inspirację z koncepcji ready made Marcela Duchampa, co można zauważyć w dziełach takich jak Pardon Marcel.
Paweł Jarodzki zauważył, że „wyjątkowość Kosałki polega na tym, że klucz do jego twórczości został zjedzony przez takiego małego pieska, który uciekł i wszyscy go teraz szukamy.”
Wystawy
Wystawy Grupy Luxus (ważniejsze)
W latach 80-tych, Grupa Luxus zorganizowała szereg istotnych wystaw, które wpisały się w kontekst ówczesnej polskiej sztuki współczesnej. W 1985 roku miały miejsce dwa znaczące wydarzenia:
- „Legendarny Luxus po raz pierwszy w Warszawie” w Galerii Pokaz w Warszawie,
- „Pokaz prawdziwego Luksusu” w BWA Arsenał w Białymstoku.
Rok później, w 1986 roku, grupa prezentowała swoje osiągnięcia na wystawie „Ekspresja lat 80-tych” w PGS w Sopocie, a także w Wrocławiu, gdzie zorganizowano „Luxus w pasażu” oraz „Luxus maluje panoramę świata” w Galerii Zamek w Leśnicy.
W 1987 roku miała miejsce wystawa „Co słychać?” w dawnych Zakładach Norblina w Warszawie, co przyciągnęło uwagę lokalnej społeczności artystycznej.
W 1989 roku Grupa zorganizowała „Miasto Luxusu” w Galerii na Ostrowie we Wrocławiu oraz „Contemporary Polish Drawing” w John Hansard Gallery w Southampton.
Rok 1990 przyniósł wydarzenia takie jak „Młody Wrocław” w BWA w Katowicach oraz „Kunst und Censur und Xerox” w Kunstpalast w Düsseldorfie.
Dalsze wystawy, takie jak „Miłość to nie wszystko” w PGS w Sopocie w 1993 roku czy „Make love or war” w Bunkrze Sztuki w Krakowie w 1994 roku, kontynuowały tendencję wzrastającego zainteresowania twórczością grupy.
Ostatecznie, w 1997 roku miała miejsce wystawa „Bankiet w fabryce” w Galerii Bielskiej w Bielsku-Białej, co podsumowało dotychczasowe osiągnięcia Grupy Luxus.
Wystawy indywidualne
W 1995 roku Jerzy Kosałka zaprezentował swoje prace na wystawie „Skromnie bez luksusu” w Galerii Miejskiej we Wrocławiu. Następnie, w 1996 roku, jego twórczość była częścią wydarzenia „Szewczyk, Kosałka, Kowalska” w BWA Awangarda również we Wrocławiu.
Kolejne lata przyniosły szereg indywidualnych wystaw, w tym „Dwie przestrzenie” i „Upadek” w 1997 roku, które odbyły się odpowiednio w Galerii Miejsce w Cieszynie oraz w Galerii Skalnej w Strzelinie.
Rok 1998 przyniósł wystawę „Być sławnym i bogatym” w Galerii Entropia w Wrocławiu oraz „Transformers” w Galerii Miejskiej we Wrocławiu, stając się przykładem współpracy z M. Harlenderem.
W 1999 roku Kosałka zaplanował aranżację „TV media-show” w klubie artystów Miasto Krakoff w Krakowie. W 2003 roku odbyła się wystawa „Fragment rzeźby Hasiora” z A. Urbańskim, także w BWA Awangarda.
Nie można pominąć wystaw, które odbyły się w 2004 roku, takich jak „Obiekty” w BWA w Zielonej Górze oraz „Plan Bitwy pod Kłobuckiem”, gdzie miały miejsce pokaz i wykład w Galerii Raster w Warszawie.
Rok 2005 przyniósł wystawy „Konfrontacje” w Instytucie Polskim w Pradze oraz „Do dwóch razy sztuka” z K. Wałaszkiem w Galerii Bielskiej.
W latach następnych Kosałka zainicjował wiele wydarzeń, m.in. „Sztuka w przestrzeni publicznej” w 2006 roku, która była tematycznym pokazem i wykładem w BWA w Jeleniej Górze.
Wystawy zbiorowe
Jerzy Kosałka brał również udział w wielu wystawach zbiorowych. W 1996 roku wystąpił w „Transfer” w Arsenał w Wrocławiu. Następnie, w 1997 roku, zadebiutował w „Modelu” w Galerii Potoczny i Hoszowski.
W 1998 roku brał udział w „Wystawie sztuki współczesnej” z P. Jarodzkim i K. Wałaszkiem w Teatrze Bückleina w Krakowie. Po kolejnych wydarzeniach, takich jak „Tybetański Nowy Rok” w 2000 roku oraz różnorodnych akcjach plenerowych, jego prace były przyciągnęły szczególną uwagę.
W latach 2001-2006 kontynuował udział w wydarzeniach, takich jak „Videoparty” w Instytucie Goethego w Krakowie oraz „Modyfikacja” w Galerii OPT w Wrocławiu.
Dalsze lata przyniosły „pamiątkowe” wystawy w BWA Awangarda oraz „Znaki czasu” w Muzeum Architektury we Wrocławiu.
Rok 2007 to m.in. „Muzeum luksusu” w Zachęcie w Warszawie, a w 2008 roku Kosałka znowu był aktywny, bierze udział w wystawach jak „Entropia rośnie” w Galerii Entropia w Wrocławiu.
Wydarzenia 2009 roku, takie jak „Anarchia w kosmosie” oraz „Rauchen verboten!, Pali się!” w kolejnych latach, podkreśliły jego znaczną obecność w świecie sztuki współczesnej.
Nagrody i wyróżnienia
Jerzy Kosałka to artysta, którego prace zdobyły uznanie w środowisku sztuki współczesnej. Jego osiągnięcia to nie tylko wystawy, ale również liczne nagrody oraz wyróżnienia, które potwierdzają jego talent i oryginalność w twórczości.
- 39 Biennale Malarstwa „Bielska Jesień 2009”,
- wyróżnienia redakcji patronackich (pozaregulaminowe),
- redakcja czasopisma Artluk za prace z cyklu „Bardzo dobre obrazy”:
- „Filar”, 2009,
- „Fortepian”, 2009,
- „Okno”, 2009,
- Nagroda im. Krystiany Robb-Narbutt dla artystów poszukujących i wykazujących się niezależnością.
Przypisy
- Agata Zbylut, tekst do wystawy "Sznurek w kolorze blue [130 cm]"
- Iza Kowalczyk "Śmierć ołowianego żołnierzyka", Obieg, 15.11.2008 r.
- Paweł Jarodzki, tekst do wystawy w Galerii 13 Muz w Szczecinie, dostęp online.
- Protokół jury dotyczący nagrody z 2008 roku, dostęp online.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Stanisław Wygodzki | Jan Świderski (malarz) | Michał Kula | Wojciech Kalarus | Mariusz Wawrzyńczyk | Henryk Barenblat | Stefan Dousa | Łukasz Henel | Samuel Cygler | Liliana Ochmańska | Cezary Chlebowski | Mieczysław Litwiński | Zygmunt Honiek | Józef Zbiróg | Jan Gwalbert Olszewski | Jadwiga Migowa | Krystyna Stolarska | Tadeusz Kubalski | Elżbieta Morawiec | Anna Maria StaśkiewiczOceń: Jerzy Kosałka