Janusz Brych, urodzony 21 stycznia 1929 roku w Grodźcu, był znaczącą postacią w polskiej polityce i dyplomacji. Zmarł 15 stycznia 2011 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo związane z działalnością publiczną.
Był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), gdzie odgrywał istotną rolę jako poseł na Sejm PRL w trzech kadencjach: VI, VII i VIII. Jego wpływ na politykę był szczególnie widoczny, gdyż był także członkiem Komitetu Centralnego PZPR w latach 1972–1985.
Janusz Brych z wykształcenia był inżynierem lotnictwa, co podkreśla jego wszechstronność i umiejętności w różnych dziedzinach. Jako widoczny przedstawiciel władzy, miał również znaczący udział w wydarzeniach społecznych, będąc jednym z sygnatariuszy Porozumień Sierpniowych w 1980 roku, które były rezultatem negocjacji między rządem PRL a Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym w Szczecinie.
Życiorys
Janusz Brych przyszedł na świat w robotniczej rodzinie. Jego ojciec, Stefan, pełnił funkcję technika górniczego oraz sztygara w Kopalni Węgla Kamiennego „Grodziec”. Niestety, w 1941 roku, za angażowanie się w konspirację w ramach Związku Orła Białego, został aresztowany przez Gestapo. W wyniku tego zdarzenia trafił do obozu KL Auschwitz, a następnie, w 1944 roku, przeniesiono go do KL Mauthausen, gdzie w 1945 roku poniósł śmierć.
Po zakończeniu szkoły podstawowej, w okresie od 1943 do 1945 roku, Janusz był zmuszony do pracy w Kopalni Węgla Kamiennego „Grodziec” jako małoletni górnik. W 1945 roku podjął naukę w I Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Będzinie, które ukończył w 1949 roku. Po ukończeniu liceum, został przyjęty na Politechnikę Wrocławską, gdzie w 1953 roku uzyskał dyplom na Wydziale Lotniczym.
Janusz Brych rozpoczął swoją karierę zawodową, pracując w latach 1953–1962 na kierowniczych stanowiskach w produkcji w Polskich Zakładach Lotniczych w Mielcu. W tym samym czasie, w latach 1945–1949, był aktywnym członkiem Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego oraz Związku Młodzieży Polskiej. Jego działalność polityczna obejmowała również przynależność do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) od 1952 do 1990 roku.
W PZPR Janusz zajmował wysokie stanowiska – od 1962 do 1968 roku pełnił funkcję sekretarza ekonomicznego Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Rzeszowie, a następnie, w latach 1971–1980 był I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR oraz przewodniczącym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie. Ponadto, w latach 1980–1981 kierował Wydziałem Społeczno-Zawodowym KC PZPR oraz był starszym inspektorem w KC PZPR w latach 1986–1988.
W swojej karierze zawodowej obejmował również znaczące stanowiska rządowe. W latach 1968–1969 był dyrektorem Zespołu Przemysłu Maszynowego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów. Następnie, prowadził również działalność jako wiceminister przemysłu maszynowego w latach 1969–1971. Jego działalność parlamentarna obejmowała okresy posłowania na Sejm w latach 1972–1985 (VI, VII i VIII kadencji) oraz pełnienie funkcji głównego specjalisty ds. samorządu przy Radzie Państwa w latach 1988–1989.
W latach 1982–1986 Janusz Brych pełnił zaszczytną funkcję Radcy – Ministra Pełnomocnego Ambasady PRL w Moskwie, często przyjmując obowiązki chargé d’affaires. W sierpniu 1980 roku był członkiem Komisji Rządowej, która prowadziła negocjacje z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym w Stoczni Szczecińskiej. W kolejnych latach, od 1980 do 1982, angażował się w działalność „Społecznej Komisji Konsultacyjnej, Krajowego Organu Doradczego i Informacyjnego”, która wspierała organizacje związkowe w zakładach pracy.
Janusz Brych był jednym z sygnatariuszy porozumienia między Rządem PRL a MKS, które miało miejsce w Szczecinie. Przewodniczącym MKS był Marian Jurczyk, zaś Komisji Rządowej kierował wicepremier Kazimierz Barcikowski. Porozumienie to przyniosło zgodę na utworzenie niezależnych związków zawodowych, co miało niebagatelne znaczenie w kontekście wydarzeń sierpniowych.
Janusz Brych znalazł swój ostateczny spoczynek na wojskowych Powązkach (kwatera E-20-14).
Odznaczenia
Janusz Brych odznaczył się w swojej karierze wieloma znaczącymi wyróżnieniami, które świadczą o jego zaangażowaniu i osiągnięciach. Poniżej przedstawiono listę odznaczeń, które zdobył w ciągu swojego życia:
- Order Sztandaru Pracy I klasy (1989),
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1974),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964),
- Srebrny Krzyż Zasługi (1954),
- Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974),
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Srebrny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”,
- Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”.
Życie prywatne
Janusz Brych był synem Stefana i Stanisławy. Jego żoną, z którą związał się w 1952 roku, była Maria z Szadkowskich. Maria doświadczyła trudnych czasów, będąc deportowaną na Syberię w 1940 roku, a do swojego rodzinnego Wrocławia wróciła dopiero w 1946. W uznaniu za swoje przeżycia, została odznaczona Krzyżem Zesłańców Sybiru.
W 2002 roku, za długoletnie małżeństwo, Janusz i Maria Brychowie zostali uhonorowani Medalami za Długoletnie Pożycie Małżeńskie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Ich życie rodzinne wzbogaciło się o dwoje dzieci: syna Ryszarda oraz córkę Bożenę.
Przypisy
- Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19.07.1974 r., s. 1
- M.P. z 1954 r. nr 23, poz. 366
- Wyszukiwarka grobów w Warszawie
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Krzysztof Baliński | Władysław Fronczek | Grzegorz Dolniak | Daniela Kwiatkowska | Andrzej Giersz | Marek Szlęzak | Krzysztof Błażejczyk | Jerzy Nowacki (polityk) | Jan Ciechanowski (dyplomata) | Włodzimierz Kulisz | Włodzimierz Sumara | Andrzej Karasiński | Łukasz Komoniewski | Mirosław Skalski | Antoni Wojciechowski (urzędnik) | Chajka Klinger | Michał Ajzner | Jerzy Paciorkowski | Stefan Jarzębski | Maria WiernaOceń: Janusz Brych