Sławomir Wawrzyniec Bugajski, urodzony 15 listopada 1941 roku w Będzinie, był wybitnym polskim fizykiem, który specjalizował się w obszarze mechaniki kwantowej. Jego wkład w tę dziedzinę nauki był niezwykle istotny, a jego praca została doceniona w międzynarodowych środowiskach naukowych.
Bugajski był także aktywnym uczestnikiem opozycji antykomunistycznej w Polsce, co podkreśla jego zaangażowanie w sprawy społeczne i polityczne kraju w trudnych czasach PRL. Poza działalnością naukową, miał również znaczący wpływ na ruchy demokratyczne, a jego odwaga i determinacja przyczyniały się do zmian w społeczeństwie.
W dodatku, Bugajski był członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Struktur Kwantowych (ang. International Quantum Structure Association), co pokazuje, jak jego praca wykraczała poza granice Polski. W prasie podziemnej stosował różne pseudonimy, w tym Norbert Liszka, Jan Wysocki oraz Alfred B. Gruba, co świadczy o jego szerokich kontaktach i działalności w tym czasie.
Jego życie, zakończone 6 marca 2003 roku w Katowicach, pozostawiło trwały ślad zarówno w nauce, jak i w historii Polski, inspirując kolejne pokolenia badaczy i działaczy społecznych.
Życiorys
W 1970 roku Sławomir Bugajski obronił swoją pracę doktorską pod tytułem „Przestrzeń stanów i przestrzeń prawdopodobieństw w niehilbertowskiej mechanice kwantowej”, uzyskując tym samym stopień doktora na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Osiemnaście lat później, w 1999 roku, uzyskał stopień doktora habilitowanego, prezentując pracę zatytułowaną „Mechanika kwantowa i operacyjna teoria prawdopodobieństwa”.
W latach 1965–1982 Bugajski pracował jako pracownik naukowy w Zakładzie Fizyki Teoretycznej Instytutu Fizyki Uniwersytetu Śląskiego. Niestety, w październiku 1982 roku został z niej zwolniony z powodów politycznych. W okresie od 1982 do 1986 roku obowiązywał go zakaz zatrudnienia na uczelniach, co zmusiło go do podjęcia pracy w rzemiośle.
Po zakończeniu zakazu, w latach 1986–1989, Bugajski znalazł zatrudnienie na Politechnice Krakowskiej. W 1990 roku ponownie dołączył do Uniwersytetu Śląskiego, a następnie w latach 2001–2003 pracował w Zespole Kwantowych Systemów Informatyki w Instytucie Informatyki Teoretycznej i Stosowanej PAN w Gliwicach.
Na początku swojej kariery naukowej należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (od 1960 do wiosny 1981), a później do NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, zainicjował wydawanie „Biuletynu Konspiracyjnego Komitetu Oporu UŚ”. W okresie od 15 maja do 24 czerwca 1982 roku był internowany w Ośrodku Odosobnienia w Zabrzu-Zaborzu. Również w tym czasie był organizatorem i pierwszym przewodniczącym katowickiego oddziału Solidarności Walczącej.
Bugajski był również inicjatorem wydawania pism związanych z podziemiem, w tym redagowanego Podziemnego Informatora Katowickiego oraz „Wolni i Solidarni”. Niestety, doświadczał prześladowań z powodów politycznych, w tym dwóch zatrzymań, grzywny w 1983 oraz pobicia w 1985 roku.
W uznaniu jego wkładu w walkę o wolność, został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski w 2007 roku oraz Krzyżem Wolności i Solidarności w 2015 roku.
Publikacje
Oto przegląd wybranych publikacji Sławomira Bugajskiego, których tematyka koncentruje się na zjawiskach kwantowych oraz ich zastosowaniach w informatyce
- S. Bugajski, J.A. Miszczak, On entanglement at tripartite states,
- E.G. Beltrametti, S. Bugajski, Entanglement and classical correlations in the quantum frame,
- E. G. Beltrametti, S. Bugajski Correlations and entanglement in probability theory,
- Mechanika kwantowa II, Wykład dla studentów fizyki teoretycznej,
- Stefan Węgrzyn, Jerzy Klamka, Sławomir Bugajski, i in., Nano i kwantowe systemy informatyki, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2003, ISBN 83-7335-295-3,
- S. Bugajski, J. Klamka, S. Węgrzyn, Foundations of quantum computing. Part II, Theoretical and Applied Informatics (formerly Archiwum Informatyki Teoretycznej i Stosowanej), Vol. 14, No. 2, pp. 93-106 (2002). PDF,
- S. Bugajski, J. Klamka, S. Węgrzyn, Foundations of quantum computing. Part I, Theoretical and Applied Informatics (formerly Archiwum Informatyki Teoretycznej i Stosowanej), Vol. 13, No. 2, pp. 97-142 (2001). PDF.
Przypisy
- Dr hab. Sławomir Bugajski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 20.06.2022 r.]
- M.P. z 2015 r. poz. 987
- M.P. z 2007 r. nr 59, poz. 679
- Aneta Pawełczyk - hasło w „Encyklopedii Solidarności”
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Helena Rzadkowska | Bartłomiej Szyndler | Zofia Skorupska | Paweł Majerski | Leon Starkiewicz | Arno Lustiger | Michael SzwarcOceń: Sławomir Bugajski