Ignacy Bereszko to postać wyjątkowa w historii polskiej inżynierii, którego wkład w rozwój elektryfikacji i energetyki w regionie Zagłębia Dąbrowskiego jest nieoceniony. Urodził się 6 stycznia 1882 roku w Będzinie, a jego życie i działalność ukierunkowane były na promowanie nowoczesnych technologii.
Zmarł również w swoim rodzinnym mieście 6 stycznia 1938 roku, pozostawiając po sobie znaczący dorobek. Jako pionier w dziedzinie energetyki, Bereszko był nie tylko współzałożycielem Stowarzyszenia Elektryków Polskich, ale także pełnił rolę wieloletniego dyrektora Elektrowni Okręgowej w Zagłębiu Dąbrowskim SA.
W swoim życiu angażował się intensywnie w działalność społeczną, gospodarczą i stowarzyszeniową, a jego pasja do radiotechniki przyczyniła się do propagowania nowinek technologicznych w Polsce.
Życiorys i działalność zawodowa
Ignacy Bereszko przyszedł na świat 6 stycznia 1882 roku w Będzinie, w licznej rodzinie, której głową był właściciel zakładu krawieckiego. Ukończył naukę na poziomie matury w 1903 roku w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Sosnowcu, a następnie podjął studia wyższe w Belgii. W 1908 roku zdobył dyplom inżyniera elektryka w Instytucie Elektrotechnicznym im. Montefiore, który znajduje się przy Wydziale Nauk Ścisłych Uniwersytetu w Liège.
Po powrocie do kraju osiedlił się w Zagłębiu Dąbrowskim. Przez cztery lata, do 1912 roku, zdobywał doświadczenie w kopalni należącej do hrabiego Renarda w Sosnowcu. Później objął stanowisko kierownika wydziału elektromechanicznego w innej kopalni o nazwie Kazimierz, która w tamtym okresie była częścią Warszawskiego Towarzystwa Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych. W obu tych kopalniach funkcjonowały elektrownie, co pozwoliło mu rozwinąć umiejętności w zakresie zarządzania i technologii energetycznej.
W roku 1928 inżynier Ignacy Bereszko stał na czele dwóch powiązanych ze sobą przedsiębiorstw energetycznych: Elektrowni Okręgowej w Zagłębiu Dąbrowskim, położonej w Małobądzu koło Będzina, w obecnych czasach znanej jako Elektrociepłownia Będzin S.A., oraz Sieci Elektrycznych, której siedziba miała miejsce w Sosnowcu.
Te przedsiębiorstwa zaliczane były do czołowych zakładów elektryfikacyjnych w Polsce i były częścią koncernu „Siła i Światło”. Ignacy Bereszko, pełniąc funkcję dyrektora, intensywnie działał na rzecz popularyzacji energii elektrycznej. Jego inicjatywy obejmowały założenie sklepu w Sosnowcu, w którym prezentowano urządzenia elektryczne zarówno do użytku domowego, jak i przemysłowego. Klienci mieli możliwość uczestniczenia w pokazach użytkowania sprzętu, a także brania udziału w darmowych kursach przyrządzania potraw z użyciem elektrycznych kuchenek i piekarników.
Współpraca z lokalnym przemysłem była dla Bereszki szczególnie ważna. Udało mu się zintegrować Elektrownię Okręgową z kilkoma okolicznymi elektrowniami kopalnianymi. Ten ruch miał kluczowe znaczenie dla budowy systemu elektroenergetycznego. Ważnym krokiem było także wybudowanie linii przesyłowej wysokiego napięcia (35 kV) z Będzina do Częstochowy, co znacznie wpłynęło na rozwój dostaw energii elektrycznej zarówno dla przemysłu, jak i dla gospodarstw domowych. W latach po 1928 kontynuowano prace nad rozwojem sieci tramwajowej w Zagłębiu Dąbrowskim.
Ignacy Bereszko miał także swój wkład w tworzenie norm technicznych, będąc współtwórcą dokumentu zatytułowanego „Przepisy budowy i ruchu urządzeń elektrycznych prądu silnego w podziemiach kopalń” (PPNE/17-1929). Dodatkowo był współwłaścicielem zakładów pod nazwą Zakłady Mechaniczne i Budowa Konstrukcji Stalowych „Zamkost” Inż. Ign. Bereszko i S-ka w Będzinie, przy ul. Kościuszki 102, które w 1938 roku zatrudniały niespełna 160 pracowników i specjalizowały się w produkcji spawanych konstrukcji stalowych oraz budowie zbiorników i kotłów.
Działalność społeczna
Ignacy Bereszko, od wczesnych lat, zaangażowany był w działalność młodzieżową, która miała na celu rozwijanie idei oraz samokształcenie. Po zakończeniu szkoły, związał się z ruchem socjalistycznym. Podczas swojego pobytu w Belgii, stał się członkiem Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich, przyjmując imię „Ludwik”.
Na terenie Zagłębia Dąbrowskiego, Bereszko stał się prominentnym działaczem zarówno w sferze gospodarczej, jak i społecznej. W 1912 roku odegrał kluczową rolę w zakładaniu Koła Elektrotechników w Sosnowcu, co stanowiło jedno z pierwszych stowarzyszeń elektryków w Polsce. W późniejszych latach, koło przekształciło się w Oddział Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP). Uczestniczył w zjeździe założycielskim SEP w 1919 roku, a przez dekady pełnił istotne funkcje w zarządzie, w tym prezesa Oddziału Zagłębia Węglowego w latach 1928–1938 oraz wiceprezesa Zarządu Głównego.
Warto także dodać, że Ignacy Bereszko był pionierem propagandy radiowej w regionie. To właśnie on założył Komitet Propagandy Radia w Sosnowcu oraz współtworzył studia radiowe w 1936 roku (przy ul. Dęblińskiej 1). Przed wybuchem II wojny światowej, jego działalność prowadziła do nadawania programów regionalnych przez Rozgłośnię Polskiego Radia w Katowicach.
Oprócz tego, Ignacy Bereszko aktywnie uczestniczył w wielu różnorodnych organizacjach na terenie Zagłębia Dąbrowskiego, a jego funkcje obejmowały:
- wiceprezesa oraz członka komisji komunikacyjnej, a także radca sekcji przemysłowej w Izbie Przemysłowo-Handlowej w Sosnowcu,
- wiceprezesa Towarzystwa Przemysłowców,
- sędziego handlowego,
- członka rady nadzorczej spółki akcyjnej „Tramwaje Elektryczne w Zagłębiu Dąbrowskim”,
- wiceprzewodniczącego zarządu Klinkierni Grodków w Będzińskim Powiatowym Związku Samorządowym,
- prezesa oddziału Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej,
- opiekuna i prezesa Towarzystwa Popierania Szkolnictwa Zawodowego,
- współzałożyciela Automobilklubu Kieleckiego,
- oraz uczestnika akcji pomocy uchodźcom podczas powstań śląskich, a także opieki nad rodzinami powstańców.
Interesującym aspektem jego życia jest również to, że był masonem i współzałożycielem loży „Staszic” w Sosnowcu.
Ordery i odznaczenia
Ignacy Bereszko, będący postacią o wybitnym dorobku, otrzymał liczne wyróżnienia i odznaczenia za swoje zasługi. Wśród nich można wymienić:
- złoty Krzyż Zasługi, przyznany 11 listopada 1937 roku,
- złoty Krzyż Federacji Związków Polskich Obrońców Ojczyzny, który był wynikiem jego działalności w trakcie powstań śląskich.
Upamiętnienie
Rada Miejska Będzina, w ramach swoich działań mających na celu upamiętnienie znaczących postaci historycznych, podjęła decyzję o nadaniu fragmentowi dawnej ulicy Krótkiej nowej nazwy. W dniu 18 grudnia 2013 roku, uchwała ta została formalnie przyjęta, a ulica ta od tego momentu nosi nazwę „ulica Ignacego Bereszki”.
Życie prywatne
W 1927 roku, pomimo sprzeciwu z strony rodziny oraz otoczenia, Ignacy Bereszko zawarł związek małżeński ze Stefanią Falkowską (1886–1966), która również pracowała w kopalni Kazimierz, gdzie pełniła rolę urzędniczki. Ich życie rodzinne wzbogaciło się o syna, Tomasza, który przyszedł na świat w 1928 roku i zmarł w 1996 roku.
Ignacy Bereszko przeszedł do historii jako człowiek o silnej woli, co można zaobserwować w jego wyborach życiowych. Urodziny, które przypadały mu 6 stycznia, stały się jednocześnie dniem jego niespodziewanej śmierci w 1938 roku. Zmarł w wieku 56 lat w Będzinie, a jego ostatni spoczynek znajduje się w rodzinnym grobie na lokalnym cmentarzu parafii św. Trójcy w Będzinie.
Przypisy
- Uchwała Rady Miasta Będzina Nr XLV/440/2013 z dnia 18.12.2013 r. w sprawie nadania nazwy dla ulicy (dawnej ulicy Krótkiej), Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego z dnia 14.01.2014 r., poz. 251.
- M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411 „za zasługi na polu pracy zawodowej w przemyśle”.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Ryszard Rogala (profesor) | Janusz Jaworski | Eugeniusz Wutcen | Jerzy Jankowski (kierowca) | Czesław KonopkaOceń: Ignacy Bereszko