Parafia Świętej Trójcy w Będzinie jest ważną społecznością rzymskokatolicką, która znajduje się w obrębie dekanatu będzińskiego, będącego częścią diecezji sosnowieckiej.
Aktualnie, ta parafia jest jedną z najmniejszych w Będzinie, co czyni ją specyficznym miejscem na mapie lokalnych wspólnot religijnych.
Na podstawie dostępnych danych parafialnych, wspólnota liczy 3633 wiernych, co wskazuje na zróżnicowaną bazę osób, które regularnie uczestniczą w życiu duchowym i praktykach religijnych.
Historia
Parafia Świętej Trójcy w Będzinie ma swoje korzenie sięgające XIII wieku, chociaż istnieje możliwość, że jej historia jest jeszcze starsza. Pierwsza znana wzmianka dotycząca kościoła oraz parafii datuje się na rok 1308, a odnosi się do płacenia tzw. świętopietrza. W tym okresie znany był również pleban imieniem Goćwin. Do roku 1331 parafia wchodziła w skład dekanatu sławkowskiego, a później została przyłączona do dekanatu bytomskiego.
W 1363 roku na rozkaz Kazimierza Wielkiego zbudowano murowaną świątynię w stylu gotyckim. Była to jednonawowa, prostokątna budowla z wysoką kwadratową wieżą. W kolejnych wiekach kościół przeszedł kilka rozbudów, co świadczy o jego znaczeniu w regionie.
Rok 1560 przyniósł parafii trudności, kiedy kościół św. Trójcy, za zgodą kasztelana będzińskiego Jana Firleja, stał się zborem braci polskich z Ogrodzieńca. Katolicy zostali zmuszeni do chodzenia do kościoła św. Stanisława w Czeladzi, oddalonego o kilka kilometrów. Powrót kościoła do katolików nastąpił w wyniku interwencji królewskiej w 1564 roku, po tym jak świątynia została poważnie zdewastowana. W 1577 roku znowu pojawiły się zagrożenia, kiedy różnowiercy próbowali sprofanować kościół, a jego odbudowa trwała do roku 1601.
Interesującym wydarzeniem związanym z parafią miało miejsce w 1589 roku, kiedy kardynał Hipolit Aldobrandini, późniejszy papież Klemens VIII, gościł na terenach parafialnych z okazji paktów będzińsko-bytomskich, które dotyczyły zrzeczenia się roszczeń Maksymiliana Habsburga do polskiego tronu.
W drugiej połowie XVI wieku na cmentarzu, poza murami miasta, wzniesiono drewnianą kaplicę św. Tomasza, która była poświęcona Tomaszowi Becketowi i została wzmiankowana w roku 1598. W XVII wieku, podczas wojen szwedzkich, kościół uległ znacznym zniszczeniom, a jego odbudowa w stylu barokowym miała miejsce w 1660 roku, kiedy obniżono wysokość wieży kościelnej.
Pod koniec XVIII wieku, dzięki fundacji rodziny Mieroszewskich, do kościoła dobudowano kaplicę Matki Boskiej Częstochowskiej. Następnie, w 1888 roku, zbudowano kaplicę Serca Pana Jezusa od strony południowej. W latach 1938–1970 parafią kierował Mieczysław Zawadzki. W dniu 8 września 1939 roku, podejmując śmiałą decyzję, zgodził się otworzyć ogród kościelny dla Żydów uciekających przed Niemcami. Jego odwaga oraz chęć niesienia pomocy pozwoliły uratować życie wielu mieszkańcom, a po wojnie został odznaczony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
Obiekt jest uznawany za zabytek nr 452/56 i 4/60 z dnia 23 lutego 1960 roku.
Proboszczowie parafii Świętej Trójcy
W historii Parafii Świętej Trójcy w Będzinie znaczącą rolę odegrali proboszczowie, którzy kierowali wspólnotą przez wiele lat, każdy z nich wniósł coś wyjątkowego do jej rozwoju i tradycji. Poniżej przedstawiono listę proboszczów, którzy pełnili swoje funkcje w tej parafii.
Lp. | Imię i nazwisko | Lata urzędowania |
---|---|---|
1 | Stanisław z Nowej Góry (zm. 1524) | 1511-1524 |
2 | Andrzej z Kostrzynia | 1524-1571 |
3 | Maciej Magnuski | 1571 |
4 | Wacław Dębieński (Dembienski) | 1581-1584 |
5 | Andrzej Bujakowski | 1584 |
6 | Stanisław Rutkowski | 1596-1615 |
7 | Tomasz Uliński (zm. 1618) | 1615-1618 |
8 | Jan Łagiewnicki (zm. 1623) | 1618-1623 |
9 | dr Samuel Kalina | 1623 |
10 | Jakub Siemianowski (zm. 1626) | 1626 |
11 | Marcin Krajewski | 1626-1650 |
12 | Stanisław Grigerowic (zm. 1689) | 1650-1689 |
13 | Jan Kotulecki (zm. 1712) | 1689-1712 |
14 | Wojciech Ciołkowicz (zm. 1734) | 1712-1734 |
15 | Jan Woźniakowski | 1734? – ok. 1749-1750 |
16 | Michał Kwiatkowski | 1750-1778 |
17 | Szczepan (Stefan) Rokossowski | 1778 – po 1795 |
18 | Wawrzyniec Hachulski (1758-1838) | 1800 – 1838 |
19 | Piotr Spira (1789-1848) | 1838-1848 |
20 | Tomasz Łatkiewicz (administrator) | 1848-1848 |
21 | Franciszek Wiśniewski (zm. 1861) | 1849-1861 |
22 | Antoni Witmański (administrator) | 1860-1861 |
23 | Ludwik Czerniański | 1861-1871 |
24 | Leopold Dobrzański h. Sas (1831-1903) | 1872-1903 |
25 | Teodor Czerwiński (1841-1937) | 1903-1905 |
26 | Walenty (Jan) Kubicki | 1905-1908 |
27 | Andrzej Hałaciński | 1908-1911 |
28 | Aleksander Bubel | 1912-1915 |
29 | Bronisław Piasecki | 1916-1924 |
30 | Antoni Zimniak (1878-1943) | 1924-1929 |
31 | Tadeusz Peche (1882-1937) | 1930-1937 |
32 | Wincenty Mieczysław Zawadzki (1894-1975) | 1937-1970 |
33 | Wacław Wiciński (1927-2003) | 1970-1978 |
34 | Kazimierz Szwarlik (1925-2006) | 1978-2000 |
35 | Andrzej Stępień | od 2000 |
Pozostałe obiekty w kategorii "Zbory":
Parafia św. Siostry Faustyny w Będzinie | Parafia św. Katarzyny w Będzinie-Grodźcu | Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Będzinie | Parafia Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Będzinie | Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Będzinie-Łagiszy | Parafia św. Jana Chrzciciela w Będzinie | Parafia św. Alberta Chmielowskiego w Będzinie | Parafia bł. Honorata Koźmińskiego w Będzinie-Grodźcu | Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w BędzinieOceń: Parafia Świętej Trójcy w Będzinie