Sam Pivnik

W jego rodzinie, syna krawca Lejba Piwnika oraz Fejgli Piwnik, życie zmieniło się drastycznie na początku 1943 roku, kiedy to rodzina musiała opuścić swoje mieszkanie i przenieść się do getta w Kamionce. Już 6 sierpnia tego samego roku zostali deportowani do Auschwitz-Birkenau. Niestety, jego rodzice oraz rodzeństwo — młodsza siostra Chana i bracia Meir, Wolf oraz Józef — zostali zamordowani tuż po przybyciu do obozu, a starsza siostra poszła w ślady rodziców zaledwie 10 dni później.

Sam Pivnik został zarejestrowany w obozie pod numerem 135913. Po dwóch tygodniach spędzonych na kwarantannie w Birkenau, został przydzielony do Rampekommando, gdzie jego zadaniem było rozładowywanie przyjeżdżających pociągów. Więźniowie wchodzący do obozu często byli kierowani natychmiast do komór gazowych, co sprawiało, że jego praca niosła ze sobą wiele tragicznych obrazów. Dzięki temu mógł mieć dostęp do żywności oraz wartościowych przedmiotów z bagaży nowych więźniów, co pozwalało mu przetrwać i nawet przekupywać kapo.

27 grudnia 1943 roku Sam Pivnik trafił do szpitala obozowego z podejrzeniem tyfusu i pomimo licznych selekcji, 11 stycznia 1944 roku przeniesiono go do głównego szpitala KL Auschwitz II-Birkenau. Po wyleczeniu miał szansę na pracę w kopalni węgla Fürstengrube, gdzie działał w brygadzie budowlanej oraz pełnił funkcję vorarbeitera. Podczas swojego pobytu w obozie miał okazję spotkać kilku znanych oprawców, w tym Ottona Molla i Josefa Mengele.

Z dniem 19 stycznia 1945 roku, z uwagi na ofensywę Armii Czerwonej, oboz przy Fürstengrube został ewakuowany. Więźniowie, którzy przetrwali, wyruszyli w drogę do stacji kolejowej w Gliwicach, gdzie wielu z tych, którzy padli z sił, zostało brutalnie zamordowanych przez nadzorujących ich strażników.

Po dziewięciu dniach w otwartych wagonach, nękani głodem i pragnieniem, 28 stycznia 1945 roku grupa Pivnika dotarła do KL Mittelbau-Dora. Trzy następne miesiące spędził na pracy budowlanej, po czym, razem z innymi byłymi więźniami Fürstengrube, został ewakuowany barką z Magdeburga do Holsztynu. Tam znowu skierowano ich do pracy, gdzie Pivnik pracował na farmie rodziców komendanta Fürstengrube.

Na początku maja 1945 roku, grupy więźniów ruszyły do portu w Neustadt, gdzie 3 maja zostali załadowani na statki więzienne. Sam Pivnik znalazł się na pokładzie „Cap Arcona”. Wkrótce po tym statki zostały zaatakowane przez myśliwce RAF, a „Cap Arcona” i „Thielbek” zaczęły płonąć i zatonęły. Pivnik, walcząc o życie, skoczył do morza i w efekcie dopłynął do brzegu.

W obliczu tragicznych wydarzeń, z około siedmiu tysięcy więźniów, na obu statkach ocalało jedynie około pięciuset. Następnego dnia Neustadt zostało zdobyte przez Armię Brytyjską, co oznaczało dla Pivnika odzyskanie wolności.

W 2012 roku ukazały się jego wspomnienia napisane w formie książki pt. Survivor – Auschwitz, The Death March and My Fight for Freedom (ISBN 978-12-5002-952-2). Polskie tłumaczenie, noszące tytuł Ocalały, zostało wydane przez wydawnictwo Prószyński i S-ka (ISBN 978-83-7839-472-3).