Kościół parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny w Będzinie, usytuowany w dzielnicy Grodziec, to niezwykle interesująca budowla, której historia sięga lat 1726-1932. Patronką tego miejsca jest św. Katarzyna Aleksandryjska, znana z licznych legend związanych z jej osobą, a także z niezwykłego wkładu w chrześcijaństwo.
Historia Parafii grodzieckiej sięga aż XIII wieku, co czyni ją jednym z najstarszych ośrodków religijnych w regionie. W 1326 roku parafia została wymieniona w wykazie świętopietrza w dekanacie sławkowskim, co podkreśla jej znaczenie w dawnej strukturze kościoła katolickiego. Najstarsze fragmenty dzisiejszego kościoła, jakie możemy zobaczyć, pochodzą z XVIII wieku. Warto zauważyć, że pierwotna świątynia była budowlą drewnianą, która niestety spłonęła dwóch razy – najpierw w 1620, a następnie w 1638 roku. W tym ostatnim przypadku zniszczeniu uległa także plebania, w której zlokalizowane było archiwum parafialne.
W obliczu tych dramatycznych wydarzeń, przez długie sto lat nabożeństwa odbywały się w kościele św. Doroty. Murowany kościół, który obecnie podziwiamy, został zbudowany w latach 1726-1729, a jego budową kierował ówczesny proboszcz, ks. Wojciech Ciołkowicz. Uroczysta konsekracja świątyni miała miejsce 29 kwietnia 1744 roku, a dokonał jej biskup Michał Ignacy Kunicki, sufragan krakowski. Z kolei w latach 1931-1932, dzięki staraniom parafian oraz proboszcza ks. Stanisława Bilskiego, do kościoła dobudowano część wschodnią, obejmującą nawę główną oraz kruchtę, co znacznie wzbogaciło architekturę budowli.
Architektura kościoła jest imponująca – ma szerokość 25 metrów, długość 45 metrów oraz wysokość 18 metrów. Starsza, jednonawowa część posiada konstrukcję murowano-ceglaną, natomiast nowa część charakteryzuje się szkieletową konstrukcją żelbetową. Nowa część kościoła składa się z trzech naw, które rozdzielają rzędy żelbetowych słupów o wysokości 16,5 metra. W latach 90. XX wieku przeprowadzono gruntowną modernizację prezbiterium, co przyczyniło się do zachowania oraz podniesienia standardów użytkowych tej cennej budowli.
Warto również zauważyć, że w zbiorach kościoła znajdują się zabytki, takie jak ołtarze – główny, późnobarokowy z początku XVIII wieku oraz dwa boczne pochodzące z tego samego okresu. Dodatkowo mieszczą się tam obrazy oraz sprzęty liturgiczne datowane na XVII i XVIII wiek. Na uwagę zasługuje także ceglana wolno stojąca dzwonnica, która mierzy 35 metrów wysokości, stanowiąc ważny element krajobrazu Będzina.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
- SPIS OBIEKTÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW Z TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 02.06.2020 r.]
- Jan Wiśniewski: Diecezja częstochowska. Opis historyczny kościołów i zabytków w dekanatach: będzińskim, dąbrowskim, sączowskim, zawierckim i żareckim oraz parafji Olsztyn. Marjówka Opocz.: 1936, s. 123.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół św. Tomasza w Będzinie | Kościół Trójcy Przenajświętszej w Będzinie | Kościół św. Doroty w Będzinie | Parafia św. Barbary w Będzinie | Kościół św. Barbary w Będzinie | Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Będzinie-ŁagiszyOceń: Kościół św. Katarzyny w Będzinie